بورس خبر ایرانیان

www.BourseKhabarIranian.ir/

شناسه خبر : 1424

جمعه 30 مهر 1400 14:48

رشت شهر باران‌های نقره‌ای

بیایید باهم قدم بزنیم در رشت شهر باران های نقره‌ای

اینجا رشت است، مرکز استان گیلان، گیلانی که از جلگه شروع می‌شود و تا کوهستان و جنگلهای هیرکانی میلیون‌ها ساله ادامه دارد. رشت با تلفظ درست «رـِشت» در ایرانی باستان Ṷṛšti(باران) اسم مؤنث از Ṷaṛš (باریدن) و از این ریشه در زبان اوستایی صفت فعلی ( varǝšta باریده) و در زبان لری باستان ( bǝṛšt بارش) و bǝšt (باران) و در هورامی (veš باران) و فارسی نو «بارِش» از «وارِشت» فارسی میانه هم ریشه است. نام رشت بدون شک بهترین نام برای شهر بارانی است.\r\nدر لغت نامه دهخدا آماده است: در قرن هشتم هجری حمد ﷲ مستوفی اولین کسی است که از رشت نام می‌برد. در زمان شاه عباس در آنجا آبادانیهایی کرد و رشت توسعه یافت. در زمان قاجاریه بواسطهٔ بسط روابط اقتصادی ایران با روسیه و تماس آن‌ها از راه رشت باز هم بر توسعهٔ این شهر افزود و در زمان ناصرالدین شاه از رشت با سی هزار تن جمعیت یاد شده و بازارهای آن از مال التجاره مملو بوده‌است.\r\n\r\nشهر رشت نقشی کلیدی در بزنگاه‌های تاریخ ایران مانند انقلاب مشروطه، جنبش جنگل و انقلاب ۱۳۵۷ ایران داشت و با توجه به فرهنگ مردم آن و قرار گرفتن در جاده راه ابریشم از دیرباز به عنوان مرکز تجارت شمال همواره به عنوان دروازه تمدن مدرن از آن یاد می‌شود.\r\n\r\nرشت در سال ۲۰۱۵ به شبکه شهرهای خلاق جهان به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی زیر نظر یونسکو پیوست . براساس استانداردهای یونسکو شهر خلاق، شهری است که از نوآوری و توانمندی‌های شهروندان در توسعه پایدار شهری استفاده می‌کند. رشت تنها شهر ایران به همراه ۱۸ شهر دیگر جهان است که در زمینه خوراک‌شناسی در یونسکو ثبت شد پس باید از خوراکی های رشت هم لذت کافی را ببرید.\r\n\r\nحالا بایید و باهم قدم بزنیم در شهر، رشت شهری زنده است و تا پاسی از شب میتواند در این شهر قدم بزنید و سر آمد این محیط‌های شهری میدان شهرداری است.\r\n\r\nمیدان‌ شهرداری‌ رشت‌ از مجموعه بناهای تاریخی زیبایی برخوردار است که برای مثال می‌توان به ساختمان تلگراف و پست، ساختمان اصلی شهرداری، هتل ایران سابق، کتابخانه ملی و ساختمان استانداری قدیم اشاره کرد. تمامی این ساختمان‌هایی که نام برده شد، با استفاده از سبک معماری روسی بنا شده‌اند.\r\nاز سال ۱۳۰۲ و درست ۲ سال بعد از اتمام کار نهضت جنگل و همچنین سقوط شهر رشت به وسیله نیروهای قزاق و شروع حکومت نظامی در این شهر، فضل الله خان زاهدی و محمد حسین خان آیرام که در واقع حکمرانان نظامی آن زمان استان گیلان بودند، به همراه یاور محمود خان غفاری که رئیس نظمیه شهر رشت بود، شروع به تخریب بافت سنتی شهر رشت کردند. این افراد در آن زمان خیابان‌های شهر را تخریب و به جای آن‌ها خیابان‌ها و ساختمان‌های کلاسیک و جدید ساختند. اما با این وجود، هنوز هم میدان شهرداری رشت همان بافت قدیمی خود را حفظ کرده است.\r\n\r\nاولین نقطه تاریخی برای دیدن\r\nدیدن کاخ شهرداری رشت کنار حوض بزرگ میدان اولین نقطه تاریخی برای دیدن است، ساختمان شهرداری پس از شکل‌گیری مشروطیت در ایران و با تصویب قانون بلدیه در سال ۱۲۸۶ شمسی رسما تاسیس شد و در زمره اولین بلدیه‌های ایران قرار گرفت. تا پیش از تصویب قانون بلدیه اداره شهر بر عهده انجمن بلدیه رشت بود. ساختمان شهرداری که بین سال‌های ۱۲۸۶ تا ۱۳۰۵ شمسی به دستور اداره‌ی بلدیه رشت، در ضلع غربی میدان شهرداری در شهر رشت با الهام از معماری سن پترزبورگ توسط آرتم سرداراف معمار ارمنی-آلمانی مقیم رشت ساخته شد و از آن زمان تاکنون به عنوان ساختمان شهرداری رشت مورد استفاده قرار گرفته‌است. امروزه با تقسیم شهر رشت به ۵ منطقه، این بنا به عنوان شهرداری مرکزی شهر رشت محسوب می‌شود.\r\nدر زمان تصدی حاج میرزا خلیل آقا در شهر، ساختمان کنونی هنوز ساخته نشده بود و اداره بلدیه در محل ساختمان «خوشتاریا» مستقر بود. اما واهانیان در باره‌ی چگونگی ساختن عمارت تاریخی شهرداری رشت می‌گوید: «در پاییز سال ۱۳۰۲ کلنگ این ساختمان به زمین زده شد و در چهارم اردیبهشت ۱۳۰۵ ساختمان تکمیل شده به وسیله‌ی آرتم سرداراف که مهندس بلدیه‌ی رشت بود تحویل داده شد و افتتاح گردید.\r\n\r\nاداره‌ی بلدیه از اول فروردین ماه سرداراف را به سمت مهندس بلدیه رشت با ماهی هفتاد تومان حقوق استخدام کرد که هفته‌ای سه روز در بلدیه شعبه ساختمان (یعنی واحد عمران) حاضر و وظایف خود را ایفا کند.\r\nکاخ بلدیه‌ی رشت (شهرداری رشت) روز چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۰۵ به مناسبت تاجگذاری پهلوی اول افتتاح شد و در سال ۱۳۰۸ با آگهی کردن در روزنامه‌ها برای طرح جاگذاری ساعت روی ساختمان دیده‌بانی شهرداری رشت اقدام گردید.\r\nاما جالب است بدانید که محوطه ای که این روزها میدان و ساختمان شهرداری جای خوش کرده تپه ای بوده و روی این تپه هم بقعه‌ای به نام آقاسیدابوجعفر قرار داشت که این بقعه پس از ساخت عمارت، به حیاط عمارت شهرداری منتقل می شود.\r\n\r\nحالا کمی سر بچرخانید و به یکی از اولین هتلهای معاصر ایران نگاه کنید\r\nهتل ایران در ضلع شمالی میدان شهرداری و بین ساختمانهای شهرداری و اداره پست قرار دارد . جایی که شبهای بساط چای فروشان شهر است و خوردن چای آلبالو در کنار هتل تاریخی خالی از لطف نیست. این بنا چند سال بعد از ساختمان های شهرداری و پست ساخته شد و معماری و شکل ظاهری آن بسیار شبیه به دو ساختمان همجوار خود است . ساخت این بنا در سال ۱۳۰۸ شروع و در سال ۱۳۱۴ به پایان رسید چیز حدود ده سال. بنای این هتل ۱۸۰۰ متر مربع هست و در ۳ طبقه ساخته شده و مثل ساختمان پست طبقه سوم بسیار کوچک تر از طبقات دیگر است و به شکل کلاه فرنگی ساخته شده. به علت بلند بودن ساختمان افرادی که در هتل ایران اقامت داشته اند نمای زیبایی از شهر رشت را رؤیت میکردند . روایت هست که رضا شاه پهلوی زمانیکه می خواست فرزند خود محمد رضا را از طریق انزلی به سوئیس ببرد چند شبی در این هتل اقامت کرد و این هتل را نگین ایران خواند.\r\n\r\nاما ساختمان پست و تلگراف رشت بعد از دین هتل ایران از واجبات رشت گردی است\r\nاین ساختمان با طرح و نقشه مارکوف معمار روسی ساخته شده و طرح آن اقتباسی از معماری روسیه و معماری ایرانی است. ساختمان پست به مساحت کلی 1930 متر مربع در چهار طبقه به شکل L بوده و طبقه سوم آن به شکل کلاه فرنگی ساخته شده است. ساخت این بنا از سال 1307 تا سال 1309 به طول انجامید. گفتنی است در طی سال های مختلف به مناسب های گوناگون در عمارت پست نمایشگاه هایی چون پول و سکه و پست برگزار می شود که اگر کمی شانس با شما یار باشد می توانید در زمانی که در رشت هستید از این نمایشگاه ها بهره ببرید.\r\n\r\nمقابل همین ساختمان تندیس اسطوره مقاومت این شهر یعنی میرزا کوچک خان جنگلی در حالی که سوار بر اسب است، مشاهده می‌شود. به احتمال بسیار زیاد هر یک از مردمان شهر رشت، حداقل یک بار در کنار این مجسمه‌های زیبا عکس انداخته‌اند.\r\nاما تندیسها در میدان شهرداری کم نیستند که هر کدام از داستان خاص خود برخوردار هستند. در این میدان می‌توانید تندیس اولین عکاس شهر رشت با نام استاد دروی را مشاهده کنید و یا مجسمه‌های مرد آهنگر، مردان ماهیگیر با تور درون قایق، پیرمرد دوچرخه سوار، مرد بازار گرد، زن شالیکار و زن پرتقال.\r\n\r\nحالا که در میدان شهرداری رشت هستیم باید بدانیم که شهرها با انسانها زنده هستند و شهر بدون انسان هیچ جذابیتی ندارد، با همین ایده و تفکر انسان محور بودن شهر میدان شهرداری سالها پیش از خودرو ها گرفته شد و به انسانها هدیه داده شد، تردد در میدان ممنوع، پیاده راه طراحی و اجرا شده نتیجه هم جایزه بین‌المللی طراحی شهری در سال 2017 برای رشت بود.\r\nحالا باید کمی از میدان فاصله بگیریم و به خیابان کناری میدان سر بزنیم اینجا شما یکی از اولین کتابخانه های مدرن ایران را میبینید، ساختمان قدیمی با نمایی متفاوت از مغازه‌ها و پاساژهای کناری با الهام از معماری سازه‌های کشورهای شرق اروپا که در سال 1313 همزمان با اجلاس هزاره فردوسی طوسی افتتاح شده و امروزه میزبان 150 هزار جلد کتاب چاپی و 1750 جلد کتاب خطی است.\r\n\r\nحالا که نمای زیبای کتابخانه را دیدید گوشهایتان را تیز کنید، صدای شما را فرا می‌خواند، صدای مردمانی با لهجه گیلکی که میگویند ؟ماااهی، ماهی.... سبزی تازه، دریا دریا، آلوجنگلی آلوجنگلی.....\r\nبله شما به بازار رشت دارید قدم میگذارید، بازاری به جای مانده از دوران قاجار و پهلوی با ده ها کاروانسرا و مغازه که هر کدامشان برای خود جاذبه ای بی مثال هستند و مهمترینشان بازار ماهی فروشها. میان بوی دریا قرار گرفته اید و چون ماهی ها تازه هستند آن بوی بد ماهی فروشی های شهر های دیگر به شما سراید نمیکند، تازگی نه تنها در ماهی ها پیداست که در روح و جان و چهره ماهی فروشان هم جا خوش کرده.\r\n\r\nدر بازار می‌توانید چای بخورید و رشته خوشکار همان دسر منحصر به فرد گیلانی...\r\nگفتم رشته خوشکار بد نیست که بدانید رشت با وجود تقریبا ۱۷۰ نوع غذای محلی به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی در یونسکو ثبت شده و رقابت میکند با 17 شهر دیگر در جهان که چنین شرایط دارند، پس یکی از بخشهای گردشگری در شهر رشت همین خوراک گردی است، از غذاهای خیابانی همچون رسول کبابی اطراف میدان شهرداری گرفته تا رستوران جهانگیر که از قدمت بالایی برخور دار است، اما بدون شک یکی از باکیفیت ترین غذاهای گیلانی را در رستوران زیبای چلو شیش میتواند تجربه کنید. بد نیست بعد از خوردن غذا اسکمو یا بستنی مخصوص گیلانی ها رو تجربه کنید و یا در کوچه پس کوچه ها چای آلبالو بخورید.\r\nباغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی یا همان پارک شهر رشت، قدیمی ترین پارک رشتِ که قدمتش به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار می رسه . عمارت کلاه فرنگی از جمله آثار دوره قاجاریه شهر رشت هم در ضلع جنوبی باغ محتشم قرار داره و یک بنای چند ضلعیِ که همین مسئله ظاهر زیبایی به ساختمان بخشیده و از یک نواختی نمای بیرون آن جلوگیری میکنه.نمای بیرون عمارت کلاه فرنگی طوری است که به نظر می رسد این بنا دارای ۳ طبقه است، اما در اصل این بنا ۴ طبقه می باشد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق است و این اتاق ها هر یک به وسیله پنجره هایی نورگیری داخلی و تهویه مناسب را در فصل گرم سال فراهم می کنند. بلندترین اتاق این عمارت هشت گوش و از هر سو دارای پنجره هایی است که رو به باغ باز می شود و مصالح به کار رفته در آن آجر، چوب و گچ است.مصالح به کار رفته در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته ای و پوشش آن از جنس سفال خمره ای تعبیه شده، که در زیر آن سفال هایی جهت عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان قرار گرفته است. دور تا دور ساختمان در طبقه اول به صورت ایوان و در طبقه دوم به صورت بالکنی چوبی است که ۶۸ ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده است.باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی، در گذشته، از محلات کم تردد رشت بوده است و به همین علت محلی برای سکونت تابستانی حکمرانان و فرمان داران بود،\r\n\r\nدیدن خانه‌ای تاریخی در حوالی میدان شهرداری نعمت بزرگی است، چرا که خانه های قدیمی به دلایل مختلف چه از نظر سیاسی چه فرهنگی متاسفانه تخریب شدند البته نا گفته نماند همین خانه موزه میرزا کوچک خان هم از این قاعده مستثنی نبوده و اگر مردم خیابان استاد سرا دیر میجنباند و شهرداری دست به کار نمیشد مالک آن را تخریب کرده بود.\r\nمحله استاد سرا در حوالی میدان شهرداری رشت در خود افراد بزرگی مانند هوشنگ ابتهاج، محمود نامجو و مشاهیر دیگر را پرورش داده.\r\n\r\nخانه میرزا کوچک در واقع خانه پدری اوست. این خانه بعد از فوت میرزا کوچک، بِنا به وصیت خود او فروخته می‌شود. مالک جدید خانه در طبقه دوم ساکن بوده و طبقه اول را نیز اجاره می‌داده است. خانه به صورت مستطیلی شکل بوده و شامل دو طبقه است. در طبقه اول این خانه ایوانی بزرگ قرار دارد که دارای چندین اتاق تو در تو است. این ایوان را می‌توان یکی از نمادهای اصلی سبک سنتی خانه‌های رشت دانست. در طبقه دوم، سالن بزرگی قرار دارد که مجددا شامل همان اتاق است. خانه میرزا کوچک کاملا چوبی بوده و از دو طرف راه پله‌هایی در آن تعبیه شده است. همچنین حیاط کوچکی نیز جلوی خانه قرار دارد که با گل کاری‌ چشم نواز و تندیس خود میرزا کوچک خان جلوه خاصی به آن بخشیده شده است.\r\nاین روزها در طبقه اول بیشتر اسناد تاریخی شامل نامه‌ها، عکس‌ها، روزنامه‌ها، لباس‌ها و ادوات جنگی میرزا کوچک قرار دارد و در طبقه دوم لوازم روزمره و مورد استفاده مردم بومی گیلان و سنگهای تاریخی و غیره برای بازدید جا خوش کرده اند.\r\n\r\nحالا که صحبت از خانه و معماری شد بد نیست کمی از رشت فاصله بگیرید و به موزه میراث روستایی گیلان سر بزنید.در ۱۸ کیلومتری جاده رشت - قزوین و در حاشیه پارک جنگلی سراوان موزه ای با با فضای روستایی و عناصر معماری خطه گیلان قرار دارد تا شما با سبک زندگی و خانه و معماری استان گیلان آشنایی کامل پیدا کنید.\r\nفکر تاسیس این موزه برای نخستین بار پس از زمین لرزه‌ی خرداد ١٣٦٩ گیلان- زنجان، که روند تخریب بناهای سنتی را شدت بخشید، توسط دکتر محمود طالقانی شکل گرفت. اما فاز مطالعات مقدماتی آن، از اوایل سال ١٣٨١ آغاز شد. هدف موزه میراث روستایی گیلان، تنها انتقال بناهای روستایی نیست، بلکه حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته‌ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است. در این مجموعه، علاوه بر معماری روستایی مناطق مختلف استان، سایر عناصر فرهنگی مربوط به ابزارهای زندگی و کار، خوراک، پوشاک و ... هم به نمایش آمده است.\r\nدر موزه ده‌ها خانه تاریخی گیلانی را می‌توانید ببینید، چای بخورید و یا از بانوان محلی بومی نان تازیه گیلکی بخرید و لذت ببرید.\r\n\r\nاگرسفرتان به رشت چند روزه است بد نیست برایتان از دو اقامتگاه بومگردی بگویم، اقامتگاه بومگردی تلار خانه بردبار و قدیم خانه که هر دو در نزدیکی شهر رشت قرار گرفته اند و میتوانید با اقامت در این دو مجموعه لذت زندگی در خانه بومیان گیلان رو هم به دست بیاورید یکی در روستا و دیگری میان شالیزارهای رشت.\r\n\r\nنویسنده:حمیدرضا نوروزی/ ایده پرداز و تجربه ساز گردشگری\r\n\r\nمنبع: مجله همشهری سرزمین‌من

کلیه حقوق این سایت برای بورس خبر ایرانیان محفوظ است
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است