به گزارش بورس خبر به نقل از فارس، مالیات یکی از ابزارهای دولت برای «برقراری عدالت» در جامعه است؛ قاعده کلی این است با افزایش میزان درآمدِ افراد، درصد مالیات بر درآمد آنها نیز افزایش می‌یابد به گونه‌ای که افرادی که درآمد کمتری دارند مالیات کمتری می‌پردازند و افرادی که درآمد بالایی داشته و جز دهک‌های بالای جامعه هستند مالیات بیشتری را پرداخت می‌کنند.
البته اخذ مالیات از دو جنبه دیگر «تنظیم‌گیری» و «درآمدزایی» نیز برای دولت حائز اهمیت است اما مهم‌ترین کارکرد آن ناظر به نقش‌آفرینی در برقراری عدالت و کاهش فاصله طبقاتی در جامعه تعریف می‌شود.
*گام رو به جلوی مجلس در حذف معافیت مالیاتی هنرمندان در بودجه 1400
در سال‌های گذشته موضوع جلوگیری از فرار مالیاتی دهک‌های بالای جامعه و حذف معافیت‌های مالیاتی غیرموجه در فضای کارشناسی و رسانه‌ای کشور بیشتر از گذشته مطرح شده است که یکی از مصادیق آن «معافیت مالیاتی هنرمندان و سلبریتی‌ها» است.
به اعتقاد کارشناسان، دلیل موجهی وجود ندارد که هنرمندان برخلاف سایر اقشار و اصناف جامعه از مالیات بر درآمد معاف باشند. در واقع منطق حکم می‌کند که آنها نیز همانند مابقی اشخاص حقیقی مشمول مالیات پلکانی بر درآمد شده یا همانند سایر کسب‌وکارها، مشمول مالیات بر سود 25 درصدی شوند.
با همین استدلال مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال 1400 برای نخستین بار به موضوع معافیت مالیاتی هنرمندان ورود کرد و نمایندگان مجلس در در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه 1400 با رای موافق به بند الحاقی 3 تبصره 6 ماده واحده مقرر کردند؛ معافیت مالیاتی فعالیت‌های مربوط به انتشارات کمک درسی و فعالیت‌های هنری از قبیل بازیگری موضوع بند (ل) ماده (139) قانون مالیات‌های مستقیم، صرفاً تا سقف 2 میلیارد ریال در سال قابل اعمال است و بعد از آن حسب مورد به نرخ ماده (105) یا ماده (131) قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات می‌شود.
به بیان دیگر در قانون بودجه 1400 برای معافیت مالیاتی هنرمندان سقف 200 میلیون تومانی گذاشته شد به طوری در صورت عبور از این سقف، درآمد هنرمندان و سلبریتی‌ها نیز مانند مابقی اشخاص حقیقی و حقوقی ذیل ماده 105 و 131 مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات شدند، این مصوبه مجلس در قانون بودجه 1400 برخلاف خواست دولت تدبیر و امید تصویب شد.
*مخالفت کمیسیون تلفیق با نظر دولت سیزدهم درباره مالیات هنرمندان در لایحه بودجه
اما موضوع حذف معافیت مالیاتی هنرمندان نه تنها به مرحله اجرا نرسید بلکه در جریان ارائه لایحه بودجه 1401 این بار دولت سیزدهم با یک عقبگرد نسبت به قانون بودجه 1400 بر معافیت مالیاتی بی قید و شرط هنرمندان تاکید کرد. موضوعی که با واکنش برخی از نمایندگان کمیسیون تلفیق بودجه مواجه شده و الزام قانونی مبنی بر حذف معافیت مالیاتی هنرمندان با تصویب این کمیسیون مجددا در لایحه بودجه 1401 اصلاح شد.
مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تصمیم دولت بر حذف معافیت مالیاتی هنرمندان می‌گوید: در لایحه بودجه هنرمندان را از مالیات معاف کرده بودیم، اما کمیسیون تلفیق این موضوع را حذف کرد. به مجلس نامه نوشتیم و تلاش می‌کنیم که این موضوع به اقتصاد هنر لطمه وارد نکند.
طبق مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه در جز یک بند (ق) تبصره 6 تصویر شد که «معافیت مالیاتی فعالیت‌های مربوط به انتشارات کمک درسی و فعالیت‌های هنری موضوع بند (ل) ماده (139) قانون مالیات‌های مستقیم» حذف شود.
سیدحمید پورمحمدی معاون سازمان برنامه و بودجه اینگونه عنوان می‌کند: آنچه که در لایحه دولت قید شده بود این بود که فقط انتشاراتی‌های کتاب های کمک درسی مالیات بدهند اما در کمیسیون تلفیق یکی از نمایندگان محترم در خصوص لغو معافیت مالیاتی هنرمندان پیشنهادی ارائه داده بود اما دولت با جدیت به دنبال حمایت از هنرمندان است. دولت بر معافیت مالیاتی هنرمندان اصرار دارد.
*بازگرداندن معافیت مالیاتی هنرمندان با پیگیری برخی نمایندگان
اما این پایان کار معافیت مالیاتی سلبریتی‌ها در لایحه بودجه 1401 نبود، بلکه در جریان بررسی مصوبات کمیسیون تلفیق در صحن علنی مجلس با پیشنهاد عباس مقتدایی نماینده مردم اصفهان و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس و تایید نمایندگان مجلس، معافیت مالیاتی هنرمندان مجددا به آنها بازگردانده شد.
مقتدایی نماینده پیشنهاددهنده این موضوع دلیل خود را اینگونه بیان می‌کند: از روزی که این مصوبه کمیسیون تلفیق منتشر شد هنرمندان نسبت به اخذ مالیات گلایه داشتند. حق هم با هنرمندان بود. هنرمندی که با دست رنج خودش خرج زندگیش را در این دوران کرونایی تامین می‌کند، باید حمایت شود نه اینکه از او مالیات اخذ شود. به همین دلیل پیشنهاد حذف این موضوع را مطرح کردم که با رای بالا در مجلس تصویب شد و اخذ مالیات از هنرمندان ملغی شد.
مهدی طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و نماینده دیگر مردم اصفهان نیز در حمایت از این تصمیم مجلس عنوان کرد: آنچنان درآمدی شامل حال هنرمندان نمی‌شود که بخواهیم معافیت مالیاتی آنها را لغو کنیم. پس فعالیت‌های هنری باید در این قسمت حذف شود، اما انتشارات کمک درسی که درآمدهای نجومی دارند باید مالیات بپردازند.
پس از این اقدام مجلس، هیات مرکزی انجمن سینماداران از تصمیم نمایندگان مجلس تشکر کرد و در پیامی نوشت: چند هفته‌ای بود که با مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر اخذ مالیات از فعالیت‌های هنری، آرامش فضای روانی سینماگران و سایر هنرمندان شریف این سرزمین هنرپرور را مورد خدشه قرار داده بود. ما سال‌ها همراهی و پشتیبانی شما از فرهنگ و هنر را فراموش نکرده و به سهم خود از این همراهی و حمایت مجدد شما از فرهنگ و هنر کشور کمال تشکر و امتنان را داریم.
حال سوال اساسی این است که چه میزان از استدلال‌های موافقان معافیت مالیاتی هنرمندان و سلبریتی‌ها منطقی و قابل پذیرش است؟ آیا تمدید معافیت مالیاتی این اقشار به بهانه کم درآمد بودن آنها به سایر اصناف و گروه‌ها قابل تعمیم نیست؟