رقیه کدخدازاده، بورس خبر؛ مسدود سازی اموال و دارایی‌های ایران از جمله عوائد حاصل از فروش نفت با وضع تحریم‌های ظالمانه ترامپ، چند سالی است که اقتصاد ایران را تحت تأثیر قرار داده است. اگرچه دولت سابق برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره و عراق و سایر کشورها تلاش فراوانی انجام داد، اما متأسفانه نتیجه‌ای حاصل نشد و اقتصاد ایران از دارایی‌های حاصل از فروش نفت محروم ماند.
اما در روزهای گذشته خبرهای خوشی در خصوص آمادگی عراق و کره جنوبی برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده به گوش رسید که در کنار اعلام آمادگی بانک جهانی برای پرداخت وام کم بهره به ایران، سیگنال‌های امیدوار کننده‌ای در حوزه گشایش‌های اقتصادی در عرصه بین‌المللی است.
یکی از کشورهایی که بدهی قابل توجهی به ایران دارد، کره جنوبی است. وزارت خارجه این کشور پس از دیدار معاون وزیر خارجه با همتای ایرانی‌اش در وین، در بیانیه‌ای با اشاره به محورهای گفت‌وگوی آن‌ها از موافقت طرف کره‌ای با انجام گرفتن فوری آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در بانک‌های کره‌ای خبر داد.
وبگاه وزارت خارجه کره جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد: در سفر چوی جونگ کان معاون وزیر خارجه کره به وین و دیدار با علی باقری معاون سیاسی وزیر خارجه ایران، مذاکرات صریح و سازنده‌ای درباره روابط ایران - کره، از جمله مسئله دارایی‌های بلوکه‌شده ایران در کره صورت گرفت.
این بیانیه می‌افزاید: معاون وزیر خارجه چوی ابراز امیدواری کرد که مذاکرات احیای برجام به زودی به نتیجه برسند و دو طرف موافق بودند آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران فوراً انجام شود. دو طرف توافق کردند کارشناسان دو کشور برای بحث پیرامون مسائل مرتبط با انتقال پول‌های بلوکه شده رایزنی‌های کاری انجام دهند.
بی شک آزادسازی منابع بلوکه شده نتایج مثبتی برای اقتصاد ایران همچون کاهش محدودیت‌های بانک مرکزی در تأمین ارز، کاهش فشار ارزی، نزولی شدن قیمت برخی از کالاها از جمله دلار، سکه، خودرو، کالاهای وارداتی و تولیدات مرتبط با مواد اولیه وارداتی دارد.
هیچ اقدام عملی در خصوص آزاد سازی اموال ایران انجام نشده است
عباس مقتدایی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: یکی از مهمترین اولویت‌های امروز دستگاه دیپلماسی ایران آزاد سازی دارایی‌های ایران است که به ناحق در برخی از کشورها بلوکه شده است.
به گفته وی، اکنون بیش از هفت میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران در کره جنوبی بلوکه شده است و متأسفانه سال‌ها است که کره جنوبی بر خلاف قوانین بین‌المللی به بهانه‌های مختلف از آزاد سازی اموال و دارایی‌های ایران ممانعت می‌کند.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، خاطر نشان می‌کند: دستگاه دیپلماسی ایران بارها در خصوص این موضوع به مقامات ارشد کره جنوبی هشدار داده است اما متأسفانه تا به امروز هیچ اقدام عملی در خصوص آزاد سازی اموال ایران انجام نشده است.
مقتدایی تصریح می‌کند: اکنون مجلس شورای اسلامی به این موضوع ورود کرده است، زیرا لازم است از تمام ظرفیت‌های کشور در خصوص آزاد سازی اموال بلوکه شده ایران در کشورهای خارجی استفاده کرد.
مسدود کردن دارایی‌های ایران ظلمی بزرگ است
غلامرضا مرحباء، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: اموال و دارایی‌های بلوکه شده ملت ایران در بانک‌های کشورهای خارجی باید آزاد شود، زیرا هر یک سنت که متعلق به مردم ایران باشد و کشوری آن را بلوکه کرده باشد ظلم بزرگی مرتکب شده است.
به گفته وی، در حال حاضر بانک مرکزی و وزارت امور خارجه تمام تلاش خود را در جهت آزاد سازی اموال بلوکه شده ایران به کار گرفته‌اند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه میدهد: بازگشت ارزهای بلوکه شده ایران به منابع داخلی کشور قطعاً در تحولی در اقتصاد ایران ایجاد خواهد کرد.
آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، ارتباطی با مذاکرات وین ندارد
حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌المللی می‌گوید: کره‌جنوبی با توجه به اینکه هفت میلیارد دلار از دارایی‌های ایران را بلوکه کرده است، سعی می‌کند به نوعی راه‌حلی را ایجاد کند که بتواند در آینده نیز با ایران همکاری داشته باشد زیرا کره‌جنوبی منافع اقتصادی و تجاری بالایی در ایران دارد و تحریم ایران به ضرر اقتصاد کره‌جنوبی خواهد بود.
وی خاطر نشان می‌کند: به نظر می‌رسد تحرکات کره‌جنوبی اگر برای پادرمیانی میان ایران و تروئیکای اروپایی باشد، می‌تواند کارساز شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی تاکید می‌کند: آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی، ارتباطی با مذاکرات وین ندارد. این پول‌ها برخلاف قوانین بین‌المللی بلوکه شده است. کره سعی می‌کند به‌جای پرداخت مستقیم پول، به ایران کالا صادر کند. این موضوع مغایر با آن چیزی است که در توافقنامه بازرگانی میان ایران و کره جنوبی مطرح است و همان‌چیزی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند.
پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی چقدر است؟
ایران حدود ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده در کره جنوبی دارد. حدود یک ماه پیش، روزنامه کیهان ادعا کرد دولت رئیسی توانسته بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی را آزاد کند. این روزنامه در همین رابطه نوشت: در دولت قبلی ۷ میلیارد دلار پول نفت ایران در بانک کره جنوبی بلوکه شد و وزیر خارجه آمریکا آن را اعلام کرد؛ دولت قبل هم بارها تلاش کرد تا بخشی از دلارهای بلوکه‌شده ایران به کشور برگردد اما تلاش‌های روحانی هر بار به در بسته خورد ولی امروز بعد از گذشت چند ماه از دولت سیزدهم، ۳ و نیم میلیارد دلار از منابع مسدود شده ایران آزاد شده است.
در پایان، به دلیل مصائب تحریم و مبادلات بین بانکی ایران نمی تواند پول‌های بلوکه شده خود را تا زمانی که تحریم‌ها تداوم دارد، به صورت نقدی بدست آورد. به همین دلیل تنها راه حل مسئولان فعلی، برای بدست آوردن دلارهای بلوکه شده، مبادله تهاتری است. به همین دلیل بارها ایران تلاش کرده است این پول‌ها را با واکسن یا کالاهای اساسی مبادله کند.
پول های بلوکه شده ایران در چین چقدر است؟
درخصوص پول‌های ایران نزد کشور چین گمانه‌زنی‌های مختلفی وجود دارد. برخی ارقامی حدود ۲۰ میلیارد دلار را به زبان می‌آورند اما بعضی معتقدند نباید اسم این پول‌ها را بلوکه شده دانست. مجیدرضا حریری، عضو اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین در همین رابطه به تجارت نیوز می‌گوید: «ما هیچ پول بلوکه شدهای در چین نداریم. ما از سال‌های ۸۵ و ۸۶ مقداری پول در خارج از کشور داریم. این پول‌ها ارز رایج کشور نیست بلکه ذخایر ارزی بانک مرکزی است. به زبان ساده‌تر این پول همان پشتوانه اسکناس ماست که به دلار است. در حقیقت پول ذخیره شده همان پشتوانه پولی است که ما به ریال خرج کردیم.»
پول های بلوکه شده ایران در ژاپن چقدر است؟
ژاپن هم پول‌های ایران را بلوکه کرده است. صد روز رئیس دولت سیزدهم، در دیدار با وزیر خارجه ژاپن که برای سفری دو روزه وارد تهران شده بود، خواستار آزادسازی منابع مالی مسدود شده ایران در این کشور شد اما اکنون علیرغم گذشت ۱۰۴ روز از آن مذاکرات خبری از پول‌های بلوکه شده ایران نیست.
بهرام شکوری رئیس کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن پول‌های بلوکه شده ایران را سه میلیارد دلار اعلام می‌کند و می‌گوید: میزان پول بلوکه شده ما در ژاپن ۳ میلیارد دلار است که سفیر ایران در ژاپن و وزیر امور خارجه در حال پیگیری موضوع پول‌های بلوکه شده ایران در ژاپن هستند و آقای رئیسی هم درگیر این موضوع هستند تا بتوانیم به نحوی از این پول‌ها استفاده کنیم.
ایران چطور می‌تواند پول‌هایش را از ژاپن بگیرد؟
شکوری در خصوص سرنوشت پول‌های ایران در کشور ژاپن می‌گوید: توصیه ما این بود که می‌توان برای تهیه واکسن از پول بلوکه شده استفاده کرد، واکسن خریداری شد اما بعید می‌دانم از این پول استفاده شده باشد. دولت باید تلاش خود را بکند تا بتواند این پول بلوکه شده را در هر قالبی آزاد کند برای مثال می‌توان در قبال آن ماشین‌آلات، تجهیزات و فناوری‌ها را وارد کرد.